Carrie & Lowell. Sufjan Stevens

De in Detroit, Michigan, geboren muzikant Sufjan Stevens debuteerde aan het begin van het huidige millennium, maar trok met zijn eerste twee platen helaas nauwelijks aandacht.
 
Dat deed hij wel met het in 2003 verschenen Greetings From Michigan: The Great Lake State. Enerzijds omdat het een geweldige plaat was, maar anderzijds ook vanwege het bijzonder ambitieuze plan dat aan de plaat was verbonden.
 
Sufjan Stevens kondigde na zijn eerbetoon aan zijn thuisstaat Michigan immers aan om ook de resterende 49 staten van de VS te voorzien van een muzikaal eerbetoon. Het deed de rekenaars onder ons direct fronsen, maar het idee was natuurlijk mooi, zeker met platen van het kaliber van het eerste deel.

Toen Sufjan Stevens een jaar later opdook met het niet aan een staat gerelateerde en wederom bijzonder mooie Seven Swans leek het ambitieuze plan al weer van tafel, maar weer een jaar later verscheen dan toch Illinoise, een eerbetoon aan de staat Illionois. Op de resterende 48 delen wachten we nog steeds, want Sufjan Stevens kreeg een nieuwe hobby; het maken van kerstplaten. De afgelopen jaren werd buiten deze kerstplaten niet al teveel vernomen van Sufjan Stevens, maar eindelijk is de een decennium geleden zo bejubelde muzikant terug met een nieuwe plaat.
 
Ook Carrie & Lowell is overigens een eerbetoon. Dit keer niet aan een Amerikaanse staat of aan een feestdag in december, maar aan zijn moeder en stiefvader die de afgelopen jaren allebei zijn overleden. Nu had Sufjan Stevens geen geweldige band met zijn moeder, maar desondanks heeft hij een opvallend stemmige of zelfs trieste plaat gemaakt. Gelukkig is het ook een hele goede plaat geworden. 

Sufjan Stevens was in het verleden niet bang voor groots aangeklede platen, maar op Carrie & Lowell houdt hij zijn songs opvallend klein. Veel meer dan gitaar, banjo en zorgvuldige aangebrachte synthesizer partijen krijgen we niet en hierbovenop klinken de eveneens ingetogen vocalen van Sufjan Stevens.
 
Het is een op het eerste gehoor uiterst sober geluid, maar het is wel een geluid dat zorgvuldig in elkaar is geknutseld. Carrie & Lowell bestaat uit meerdere lagen instrumenten en meerdere lagen vocalen en klinkt hierdoor zeker niet zo kaal als je op het eerste gehoor zult vermoeden.
 
Stemmige klanken domineren op een plaat vol weemoed. Sufjan Stevens kijkt op Carrie & Lowell terug op zijn jeugd en de relatie die hij had met zijn moeder en zijn stiefvader (wiens huwelijk met de moeder van Sufjan Stevens overigens niet lang stand hield). Het levert een sombere en vaak zelfs zwaar melancholische plaat op, maar Carrie & Lowell is ook een plaat van een enorme schoonheid.
 
Bij Sufjan Stevens denk ik aan overdaad en aan minder geslaagde experimenten, maar beiden ontbreken volledig op zijn nieuwe plaat. Carrie & Lowell staat vol met buitengewoon smaakvol geïnstrumenteerde en opvallend intiem vertolkte songs en ze zijn allemaal raak. Het zijn songs vol opvallende verhalen; soms emotioneel, soms ook wat bitter, soms vol humor, maar altijd met vlijmscherpe observaties, wat de songs nog een extra dimensie geeft.

In muzikaal opzicht sluit Carrie & Lowell redelijk goed aan op het eerder genoemde Seven Swans, maar er zijn ook volop raakvlakken met de ingetogen muziek van Nick Drake of met de songs vol demonen van Elliott Smith.
 
Carrie & Lowell maakt onmiddellijk indruk, maar het is ook een plaat die pas echt goed tot zijn recht komt wanneer je hem veel vaker hebt gehoord. Dan immers hoor je de diepte in de instrumentatie en de emotie waarmee Sufjan Stevens vertelt over zijn niet altijd even gelukkige jeugd.
 
Sufjan Stevens heeft misschien niet heel veel goede herinneringen aan zijn moeder, maar haar dood heeft hem geïnspireerd tot het maken van een werkelijk wonderschone plaat, die absoluut behoort tot het mooiste en indrukwekkende dat 2015 ons tot dusver heeft gebracht.

Erwin Zijleman

Je kunt hier luisteren naar 'Should Have Known Better':

https://www.youtube.com/watch?v=lJJT00wqlOo
en Carrie & Lowell kopen op Bol.Com