Deze aflevering van Kairos is opgedragen aan Bert van den Berg, die op 15 november 2014 overleed.
“Bert, heb je nog iets voor me?” “Winoew!” Zijn linker wijsvinger gaat de lucht in, zijn hoofd met een kinkje naar beneden en daarna nog snel even schuin naar links, voordat hij me aankijkt. Onze standaardbegroeting als ik 'zijn' muziekafdeling bij de Algemene Boekhandel in Amersfoort binnen loop. En Bert heeft wat voor me, dat zie ik aan de twinkeling in zijn ogen. Het ritueel opensnijden van het cellofaantje met zijn stanleymesje. De voorpret. Even later staan we allebei tot tranen geroerd in stilte te luisteren in een volle winkel. Durven elkaar niet aan te kijken. De andere klanten doen alsof ze het niet zien. En dan achteraf: “mooi hè?” Weer die twinkeling. We kennen elkaar nauwelijks, maar we zijn zo innig verbonden!
Zijn pensioen is een aderlating voor Kairos. En ik mis mijn gangetje naar de Leusderweg. Ik mis Bert. Maar, er is de belofte. Voor later, als hij wat meer gewend is aan zijn nieuwe situatie. Hij zal zijn eigen programma gaan maken! En we zullen…
Op 15 november is Bert van den Berg plotseling overleden. Ik draag dit programma aan hem op. Vol met muziek die niet zijn smaak was, maar waarvan hij de kwaliteit ongetwijfeld erkend zou hebben. Hij had zo’n groot hart!
.NoZoals ik al schreef, heeft .No zijn weg naar Snowstar Records gevonden. Ditmaal komen er twee andere artiesten van het label voorbij. De aflevering begint met het nummer 'Drift' van de cd 'Ancient crime' van Kim Janssen. Gedragen, stemmig, met een vol geluid van vele instrumenten, waarvan er een aantal normaal gesproken niet met popmuziek worden geassocieerd. Dat soort muziek maakt Kim Janssen dan ook (niet). Daar is het te serieus voor. Misschien moet daar de term modern klassieke pop maar eens voor van stal gehaald worden. Klassiek vanwege de stemmigheid van de muziek, modern omdat het uiteindelijk in een pop/rock idioom geplaatst kan worden, zonder daar heel veel mee van doen te hebben op een directe manier. Mooi, zoals vrijwel alles wat ik tot op heden van Snowstar Records heb gehoord.
Gavin Bryars komt daarna voorbij. Met het soort zang waar ik direct rode vlekken van krijg. De contratenor David James zingt voor in het stuk 'Incipit vita nova'. In de begeleiding op de achtergrond, viool, cello en nog een da gamba viool, hoor ik nog wel enige schoonheid, maar dat zingen doet mij teveel denken aan dat jongetje uit 'The cook, the wife, the thief and the lover'. Dat vond ik helemaal niet erg dat hij niet verder hoefde te acteren. Ook hier ben ik blij als David James ophoudt met zingen. Ik wil wel toegeven dat hij mooi zingt, maar verder dan dat kom ik niet.
Vervolgens komt een inmiddels oude bekende voorbij. Van Silmus' cd staat ditmaal 'You are renderness' en later 'Sadness cover me' op de rol. Opnieuw gedragen muziek. Dat is het kenmerk van Kairos natuurlijk. Muziek die doet denken aan de natuur. Pianoklanken die domineren, waar omheen andere instrumenten zijn gedrapeerd. Als engelenhaar gedrapeerd om een kerstboom, als een weinig kleurrijke, maar bijzonder fraaie sjaal elegant om de hals van een mooie vrouw. 'You are renderness' (is dat Engels?) kent een soort volledige overgave aan de verstilling. Dit nummer is heel mooi. Of ik het ooit nog eens speel is een ander verhaal, maar wie weet. Ik ga deze plaat eens helemaal uitchecken. Minco Eggerman's eigen band At the Close of Every Day heeft overigens zo juist een nieuwe plaat uitgebracht. Eens kijken of .No die ook weet te vinden en geschikt vindt voor Kairos.
Ook Ólafur Björn Ólafsson komt opnieuw voorbij. 'So very strange' is inderdaad een goede benaming voor het intro. Psychedelische stilte doorspekt met weinig coherente klanken. Dat verandert niet echt als een basnoot tegelijk op meerdere instrumenten wordt gespeeld. Het blijft meer sfeer dan wat ik onder muziek versta. Een non-song. Daar verandert ook de zang van Alexandra Sauser-Monnig niets aan. Ook dat blijft bij 'oooooh' of 'aaaaah'. De vervreemding is nog groter als er onduidelijke vegen van geluidsfragmenten door de muziek gemixt wordt.
'Sadness cover me' van het album Shelter is opnieuw, maar dat is geen verrassing meer, een verstilde pianocompositie. Ook hier houdt Gerrit Boersma het sober, leeg en gedragen. Muziek om bij weg te dromen. Muziek om bij te mediteren, maar waar genoeg verandering en nuance in zit om te boeien. Muziek om met gesloten ogen van te genieten. Muziek die heel ver weg staat van wat ik normaal luister, maar oorverblindend schoon is.
Vervolgens een verrassing. De man die ik tot op heden slechts ken als fulminerend protagonist van WoNo Magazine, Gustaaf Hortense Ledoux, blijkt wonderschoon gitaar te kunnen spelen, begeleidt door slechts vogelen. 'L’oiseau noir' van G.K. Sjirra krijgt een mooie uitvoering.
Die vogelen gaan gewoon door. Stond het raam bij .No soms open tijdens het mixen van deze Kairos? Is de inhoud van zijn volière ontsnapt? Dwars door het begin van 'These men may grow' zingen zij door, die zwarte vogels. Luik komt ook uit de Snowstar Records stal. Het nummer duurt te kort om echt door te dringen. Wel is duidelijk dat Luik prima bij Snowstar Records thuis hoort. (Dat zou overigens ook gelden voor Silmus.)
Claude Débussy volgt op Luik. Een piano compositie 'Reflets dans léau' gespeeld door Pascal Rogé. Het is vast heel mooi, maar ik kan hier niets mee. Ik hoor wel dat hier invloeden van zijn doorgedrongen tot de jazz en zelfs in de rollende pianoklanken in Abba's 'Waterloo', maar ik vind dit niets. Niet dat het niet mooi gespeeld of opgenomen is, eerder het tegenovergestelde, maar het raakt mij in het geheel niet. Daar zijn die vogels alweer. Wat gaan ze brengen?
Het 'Derde deel, Adagio, uit String Quartet no. 3' van Pēteris Vasks gespeeld door het Navarra Quartet. Vasks (1946) is een Lets componist met een mij volledig onbekend oeuvre op zijn naam. Ik ben bang voor hem dat dit zo zal blijven. Droeve klanken van violen, die langzaam aanzwellen op weg naar een sublematie van klanken, die mij niet zullen bereiken. Halverwege zakt het weer in om zich een weg te zoeken naar het einde.
Dat einde komt in de vorm van Lubomyr Melnyk en zijn compositie 'A warmer place'. Samen met de violist Peter Broderick speelt Melnyk een werk opgenomen door een label met de naam Erased Tapes Records. Dat vraagt om een flauwe grap over die naam en de muziek die ik nu beluister, maar die zal ik niet maken. Dit werk sluit goed aan bij het voorgaande, maar is ruiger van klank. De viool komt qua klank dicht in de buurt van een country fiddle, voordat hij terug zijn hok in gaat en zich vermengt met de piano van Melnyk. Dan ontspint zich een samenspel dat zich laat vergelijken met Silmus qua sfeer en intensiteit, maar Melnyk speelt veel meer noten. Er is een permanente vulling, die toch subtiel is. De viool speelt de achtergrond vol. Ondanks dat er niet heel veel gebeurt, intrigeert deze muziek. De subtiele wendingen zijn zeker het volgen waard.
Het een na laatste werk in deze Kairos is van Tim Gray. Zijn 'Dodecahedron' onderbreekt 'A warmer place'. Breekt in zou ik zelfs zeggen, want ik denk dat Melnyk en Broderick nog uren door (konden) spelen. Dit werk is iets totaal anders. Lang aangehouden, licht dreigende tonen, met een zweem van elektronische beats, geruis van cymbalen. Inmiddels kan ik het goed hebben, maar ergens mis ik het liedje. Tim Gray deconstuctiveert hier het liedje tot dat er niets anders over is dan de hint van wat het had kunnen zijn. Op zich knap, maar ik kan er te weinig mee.
Deze Kairos eindigt met een deel uit 'Adagio (con grand’espressiono) uit Sonata for solo Cello, Op. 8´ van Zoltán Kodaly. Een cello solo van 8 minuten van Maria Kliegel. Het is wonderlijk hoe de onderhuidse beat van Tim Grey zich mixt met Kliegel's cello. Twee volkomen andere werelden raken heel even aan elkaar, om elkaar direct weer los te laten. Wat dit 'Adagio' betreft. Je moet er van houden, zal ik maar schrijven. Veel donkere klanken aan het begin op een instrument waar ik geen fan van ben. Liefhebbers weten genoeg. Ik ook.
Ik sluit af voor deze maand, nadat ik mij wederom heb ondergedompeld in de wonderlijke muzikale wereld van .No. Als je het allemaal zelf eens wilt beluisteren, volg de link! Het is zeker de moeite waard.
Wo.
http://www.concertzender.nl/wp-content/themes/cz-theme/swfplayer/newplayer.php?mode=rod&provider=cz&program=rod&date=20141204&hour=23&pid=74796
No comments:
Post a Comment