Lulu. Lou Reed & Metallica

Het is tijd om de stier bij de horens te vatten. Deze plaat ligt al enkele maanden op de plank om eens serieus beluisterd en –oordeeld te worden. Ik werd dan ook nog al uitgedaagd. “De slechtste plaat ooit gemaakt”. En dat door iemand die ik best hoog heb of eigenlijk iets meer had, zitten: Lou Reed. Op zich verbaast die kwalificatie mij niet. Reed heeft het in zich om matige platen te maken en heeft dat ook gedaan. ‘The bells’, ‘Street hassle’, ‘Rock and roll heart’, er valt bijna geen goed nummer op te vinden. Ook de zeer monotone nummers binnen het Velvet Underground oeuvre schaar ik hier gemakshalve onder. Daar staan natuurlijk meesterwerken tegen over. ‘Transformer’, ‘New York’, ‘Berlin’, ‘The blue mask’ en mijn persoonlijke favoriet ‘Coney Island baby’ en alle geweldige nummers van The Velvet Underground. Bij elkaar vormt het een legacy die het verdient om telkens opnieuw beluisterd te worden.

Na de cd ‘Magic and loss’ gaf ik het, opnieuw, een beetje op. Het sprak me gewoon minder aan, al hoorde ik heus wel dat er bijvoorbeeld op ‘The raven’ een aantal goede nummers stond. Er was gewoon zoveel meer, nieuwer, spannender. En Metallica dan, hoor ik u vragen? Dat is eenvoudig. Op dat ene nummer na dat iedereen mooi vindt, heb ik nooit iets met de band gehad, maar dat geldt voor alle vormen van metal overigens.

Op het 25 jarig bestaan van de rock and roll hall of fame feestje, speelde ome Lou een paar nummers met Metallica. Ik was aangenaam verrast. En ja, dat smaakte naar meer, merkte ik. Dat vonden zij kennelijk ook en dat leidde tot Lulu. De plaat draait om een aantal songs die Reed ooit geschreven heeft rond een toneelstuk van een Duitse schrijver, voor wat het waard is. Metallica ging daarmee aan de slag en ja, het klinkt als Metallica met Lou Reed als zanger. Misschien is prater een betere omschrijving. Reed zingt bijna niet meer, als hij dat al ooit echt deed natuurlijk. Ik stel me bij stemmen in de rock als die van Reed altijd de auditie in het kinder- of kerkkoor voor. Moet u dat voor de grap ook eens doen. Maar het klinkt ook als Lou Reed. 'Junior dad' is vintage Reed, met een (te) stevige drummer.

Lulu geeft mij de indruk dat hier twee acts bezig zijn die elkaar opstuwen. Lou heeft in geen jaren zo zijn best moeten doen om zijn band bij te houden en dat lukt hem, soms hoorbaar met moeite, soms met verve, zoals in ‘Ice honey’. Dat is gewoon een goed nummer, dus slechtste album ooit, dat lukt al niet meer. De overgang op het einde van ‘Pumping blood’ vind ik geweldig, dus dat is twee. De samenwerking tussen de stem van Reed en James Hatfield is goed, ook weer in ‘Ice honey’ als voorbeeld. Drie. Het verstilde intro, wat een rustpunt, van ‘Cheat on me’ bevalt me prima. Het vioolarrangement maakt het spannend en de gitaarerupties en –vervormingen doen me steeds afvragen: wat gaat er gebeuren? Gaat er iets gebeuren? Het nummer is spannend. ‘Frustration’ is beslist een van mijn favorieten op het album. ‘Little dog’ is een typisch Lou Reed sfeer nummer. Minimaal, jankende aangehouden uithalen van een gitaar. Alles sfeer en Lou’s stem. Metallica beheerst deze vorm van ingehouden spanning dus wel degelijk. In de voordracht lijkt het wel alsof Reed steeds meer op Patti Smith gaat lijken.

Mijn conclusie is dat Lulu gewoon het soort album is dat Lou nog steeds in zich heeft, al zit ik er niet persé meer op te wachten. De plaat is over het geheel genomen hard aangezet, maar dat is geen bezwaar. Op zich is dit ook niets nieuws voor Reed, luister maar eens naar een nummer als ‘Waves of fear’. De vorm is enkel afwijkend, omdat de Metallica saus die over Reed wordt uitgestrooid anders is dan hij dit zelf zou doen.  De sterk repetitieve, superstrakke gitaren en drumroffels in een aantal nummers leggen een fundament waarover Lou zijn voordracht kan doen. Anders, maar gedreven en goed. Moedig ook, want met name Metallica steekt hier zijn nek uit en slaagt. Ook, misschien vooral ook, in de nummers waarin de band zich min of meer wegcijfert. De band begeleidt een van de grote legenden van de rock. Dat is een eer en niets anders. Een eer waar de band zich prima van kwijt.

Mijn advies is om de plaat echt te beluisteren en niet als iets erbij. Schoonheid openbaart zich, maar niet het soort schoonheid van de buurvrouw met smetvrees, maar dat had u al begrepen. Voor zover het grote stadsresidu dat zich aan uw zolen hecht en door u aan het einde van de dag eronder vandaan geschraapt moet worden, mooi is, is dit de schoonheid die zich openbaart. Grillig, hard, smerig, plakkerig.

Ik neem mijzelf voor om de plaat vaker te gaan beluisteren. Het heeft er alle schijn van dat ik er een nieuwe Lou Reed favoriet bij heb, met dank aan Metallica. Totaal niet verwacht, niet gevraagd. Toch gekregen.

Wo.