Tina. De Tina Turner Musical. Beatrixtheater, Utrecht, vrijdag 8 oktober 2021

Het heeft bijna twee jaar geduurd, maar mijn vriendin heeft eindelijk haar verjaardagscadeau uit 2019 kunnen uitpakken. De programmering van de musical rond de muziek en het leven van Tina Turner heeft nogal wat ingrijpende veranderingen moeten ondergaan, zoals voor vrijwel iedereen het leven anders is gegaan dan mocht worden verwacht in november 2019. Na vele malen van uitstel zijn we dan eindelijk in het Beatrixtheater beland, Karen de fan die Tina Turner in Ahoy heeft gezien tijdens de 'Private Dancer' tour en ik de liefhebbende partner. We gaan het hebben over mijn indrukken, want dit is mijn blog.

Mijn herinneringen aan Tina Turner gaan terug naar 1969 toen 'River Deep, Mountain High' voor de tweede keer een hit werd in Nederland. Ik zal het beslist eerder ook al gehoord hebben, maar heb daar geen actieve herinneringen aan. Het nummer is zo ongelofelijk opzwepend, met Tina als glanzend middelpunt temidden van Phil Spector's Wall of Sound. De volgende is 'Proud Mary', die dampende, opzwepende en verpletterend goede cover van Creedence Clearwater Revival's goede maar o zo brave song. Nog een paar singles volgden, met 'Baby Get It On' als laatste hit van Ike en Tina Turner in Nederland, misschien ook wel twee keer. Ik ben even te lui om het op te zoeken. Ook dat is weer zo'n enorm opzwepend geval, die de chemie die er wel degelijk tussen de twee echtelieden muzikaal bestond echt laat zien. Want wat er verder ook heeft plaatsgevonden, en Tina laat dat in al zijn ellende zien, er is schitterende muziek gemaakt.

Toch ben ik nooit verder gaan zoeken dan die paar singles die mij bevielen. De jaren 80 Tina Turner was niet echt aan mij besteed. Ja, ik kan de meeste hits moeiteloos meezingen, maar ik vind ze niet echt interessant. Er is duidelijk sprake van kwaliteit, maar het is mijn muziek niet echt. (Dat is iets anders dan echt niet.)

De musical is prachtig gemaakt. Tina zit alleen op haar knieën voor een verlichte showtrap. Dat zal naar de stage in Rio, zijn dacht ik. Het moment van de absolute top in haar carriëre. Die soloscène verdwijnt en maakt plaats voor een armoedige kerk, waar haar vader predikant is. Het dorpje Nutbush, Tennessee, ja, van die andere Ike en Tina hit single. Met zevenmijlslaarzen gaan we door de jeugd van Tina heen, waarin iedereen haar verlaat, behalve haar oma, die haar liefdevol opvoedt. De verhuizing naar St. Louis, de kennismaking met de miskende en gefrustreerde en getraumatiseerde rock en roller Ike Turner en de transformatie tot Tina. Anna Mae Bullock is niet meer voor de buitenwereld. Nou ja, iedereen die iets weet van Tina Turner, heeft dit alles al eens gehoord, gelezen of gezien in de film, 'What's Love Got To Do With It', een belangrijk motto in de musical overigens. Ik ga het verder niet herhalen.

Er wordt fantastisch muziek gemaakt tussendoor, in allerlei stijlen. De band, die wij niet te zien krijgen, op het podium wordt enkel stoer geplaybackt, is enorm swingend en kan met alle stijlen moeiteloos uit de weg. De oude hits van Ike en Tina zijn allemaal in het Engels. Dat geldt niet voor de zoetsappige liedjes die het verhaal ondersteunen en precies waarom ik een hekel heb aan musicals. Nou, hekel, hekel, niets op heb met musicals en er niet naar toe ga. Het zijn niet meer dan fraai gestileerde smartlappen. En juist daar breekt het tweede deel van de musical mij op. Alle grote Tina solo hits zijn vertaald naar het Nederlands en dat is zo zonde. Sommige nummers passen "Tina" net iets minder en dat is te merken. In andere is ze niet van echt te onderscheiden. Het typische hum geluid tussendoor van Tina, als er echt uitgehaald mag worden, dan is Nyassa Alberta echt op haar best. Ik snap dat de vertalingen nodig zijn om het verhaal aan de gang te houden, maar het ondergraaft de kracht van sommige nummers in mijn oren.

Echt prachtig is het einde. De trapscène komt terug en is de apotheose en catharsis van Tina Turner in deze musical. Zij is de beste vrouwelijke artieste op Aarde op dat moment en haar populariteit net zo groot als de grote, blanke sterren die haar gesteund hebben door de jaren heen. David Bowie's duet 'Tonight' is echt als gast op gelijke hoogte, niet de ster die een plezier komt doen. Tina is 'Simply The Best', "better than all the rest". Decennia van hard werken betalen zich eindelijk uit. Met de juiste hulp van een paar mensen op het juiste moment, niet in het minst haar nieuwe manager Roger Davis en de liefde van Erwin Bach.

Door deze scène viel het nummer voor mij echt op zijn plaats in het leven van Tina Turner, hoe symbolisch het voor haar geweest moet zijn. En hoe waar, ook al is het mijn muziek niet echt.

De finale met de reprise van de grote hits is natuurlijk geweldig. Iedereen staat op de banken, inclusief ik. De band komt eindelijk naar voren en krijgt de spotlight op zich. Als musical is de avond helemaal geslaagd. En Mijn Lief? Zij heeft enorm genoten.

Een opvallende observatie tot slot. Er speelt een bijna volledige gekleurde cast voor een vrijwel volledig blank publiek, met een blanke band. Dat voelt op een bepaalde manier heel raar, terwijl ik besef dat Tina, in ieder geval in Europa, een blank publiek had. Sterker, met blanke teams werkte, voor daar waar het grote geld zit.

Wout de Natris