De Toegift met Puntjudith live. Patronaat, Haarlem, donderdag 14 december 2023

Foto: Wout de Natris

Vier jonge mannen en een vrouw beklimmen het podium van het Patronaat café, dat er anders uit ziet dan mijn herinnering me zegt. Onmiddellijk legt een sfeer beslag op de zaal die De Toegift verdient. De stiltes die de band durft te laten / laat vallen, wordt volkomen gematcht door de stilte die het publiek ze teruggeeft. "Jullie hebben zo lief geluisterd", kregen we terug aan het einde van het concert. Verdient is verdient, twee kanten op.

In, ik denk 2007, was ik in Washington D.C. voor een conferentie. In het weekend daarna zag ik in het Smithsonian zowel een Turner als Hopper tentoonstelling. Van de laatste zag ik zijn misschien beroemdste schilderij 'Nighthawks At The Diner' met tot mijn initiële verbazing geen Bogart, Monroe, Presley noch Dean, maar onbekenden in de kroeg. Die nieuwere, jaren 80 versie heet 'Boulevard Of Broken Dreams' en is van Gottfried Helnwein. Het origineel uit 1942 heet alleen 'Nighthawks', lees ik nu.

De muziek van De Toegift moet de muziek geweest zijn die in deze lokale kroeg gespeeld werd, net uit het zicht van Edward Hopper, terwijl de gasten, "klaar om te gaan", hun laatste bourbon neat drinken en hun laatste sigaret wegroken. Nou, vooruit nog een dan, omdat er zo mooi gespeeld wordt. Rook kringelt in de eenzame spot boven het imaginaire podium.

De Toegift speelt hun muziek zo lang uitgerekt, dat ze precies past bij dit late tijdstip, maar ook in een plaats als het Patronaat café waar de mensen doen alsof het zo laat is. Met bewondering kijk ik toe en probeer mee te tellen, zonder dat het me lukt, omdat er teveel stiltes door elkaar vallen. Iedere muzikant moet voor zichzelf tellen, omdat er echt continue een (toets)aanslag, tik of oeh klinkt op een andere plek in het liedje. Net zoals het onvoorspelbaar was hoe lang de band een stilte zou laten aanhouden. Het publiek durfde niet eens een speld te laten vallen en hield de adem in.

Echo en reverb zijn zeer belangrijke elementen in de muziek van De Toegift. Zelfs op de snare drum zit echo. Tegelijkertijd valt het me op hoe helder alles klinkt, hoe mooi ieder instrument, ieder onderdeel van de drums apart perfect doorklinkt. Hoe de dwarsfluit er doorheen komt. Het is van een weergaloze schoonheid. De Toegift pakt mij volkomen in. Het is gewoon nog vele malen mooier dan op plaat.

Foto: Wout de Natris

In het voorprogramma speelt Puntjudith, een jonge zangeres uit Amsterdam die met hulp van veel elektronica, synths en een trompet moderne muziek maakt, die enorm sfeervol is. Judith Rijsenbrij staat er heel relaxt bij, zo van een afstand bekeken. Haar liedjes treffen meteen doel.

Wat het aantoont, is hoe gewend ik ben geraakt aan liedjes met elektronische beats. Vroeger liep ik direct weg of stopte met luisteren. Nu pakte ik de positieve vibe van Puntjudith onmiddelijk op. Dit was gewoon heel lekkere en zeer loom swingende muziek. Ja, beats, maar allemaal zo relaxt en ondersteunend, niet bepalend. Heerlijke basssynthnoten die onder alles doorkropen, om even extra body te geven aan een song. Het verbaasde dan ook helemaal niet, dat de zanger van De Toegift op het podium klom voor een duet, een nieuw nummer gemaakt door beide acts. Ze vormden qua sfeer een perfecte match, ondanks het verschil in aanpak.

Heel verfrissend is, dat ik een jonge Nederlandstalige zangeres hoorde die niet in de stijl van Froukje muziek maakt. Iemand die een eigen iets najaagt. En, daarin volkomen slaagt. Van nooit van gehoord naar uitchecken in een half uur. Zo snel kan het gaan in het leven. Dit klonk echt heel lekker.

Wout de Natris

Je kunt de muziek van Puntjudith hier luisteren en bestellen:

https://puntjudith.bandcamp.com/

en De Toegift:

https://snowstar.bandcamp.com/album/de-toegift