zondag 29 maart 2020

Liesbeth List (1941 - 2020) 'Pastorale'

'De 'grande dame' van de Nederlandse chanson is overleden. Twee dagen geleden al, maar vandaag (vrijdag) werd het bekend gemaakt. Ze leed al enige tijd aan dementie, waardoor ze niet meer in het openbaar verscheen.

De 'grande dame'?, dacht ik. Haar naam hoorde ik altijd wel, maar hoeveel van haar nummers ken ik? Vrijwel geen moet ik toegeven. Er was een single met rozen in de titel uit 1970 staat me heel vaag bij. Eigenlijk ken ik haar van één nummer. Een grote hit in 1969. Ik was een voor zijn leeftijd lang ventje en luisterde veel naar Radio Veronica, "192, goed idee". Een van de hits die zomer was 'Pastorale' van Liesbeth List en Ramses Shaffy. Die laatste kende ik wel van 'Sammy'. Het lied dat mijn jongere broer in de kerk zong in plaats van een van de vele liederen die ik vergeten ben, waar het woord hoog in voor kwam. Liesbeth kende ik niet.

Het monumentale van 'Pastorale' drong later, misschien pas in de jaren 80 tot me door. Het is een lied zo breekbaar als het dunste glas en zo woest als de hoogste golven en stevig als een Middeleeuwse burcht. Het is letterlijk hemel en aarde en alles daar tussen in.

Wat me ook pas veel later bekend werd, is dat dit een nummer is van Boudewijn de Groot en Lennaert Nijgh. Ik had geen idee. Die laatste kende ik niet als jongen. Boudewijn de Groot wel. 'Prikkebeen' was, is en blijft mijn favoriet. 'Land van Maas en Waal' mocht er zeker ook zijn. Een lekker raar nummer vond ik het. En 'In Your Life' van Tower blijft een prachtige zong.

'Pastorale' dus. Hoor hoe het nummer er in knalt bij het begin. De piano is zo dwingend, het orkest swingt en geeft alles. Shaffy zingt op zijn stoerst, want hij moet net zoveel indruk maken als de instrumenten die hem insluiten en voort stuwen. Dan zakt het geheel in als Shaffy via een brug ruimte maakt voor Liesbeth List. Zij verbeeldt een kind dat aan het water met schelpen speelt. Ja, een kinderhand was gauw gevuld in die dagen. Acthter haar verdwijnt alles, op lichte muzikale frivoliteiten na.

En bam, donker koper, rollende drums en Shaffy speelt weer de Zonnegod, het leven en de dood, alles. Hij spant even een regenboog, alleen voor haar. Terwijl zij hem lief heeft, een liefde die alleen fataal kan aflopen. Een stap dichterbij en het is allemaal over en voorbij. Dat is moment dat Shaffy buigt en zich terugtrekt. List klinkt vervolgens niet verslagen, niet verlaten, enkel haar volle overtuiging resteert. Immers, het is de zon die haar het leven schenkt. Wie heeft er dus gewonnen? Dat is List. Zij heeft het leven en Shaffy met al zijn bombast kan slechts uit de verte toekijken. Om dat te onderstrepen zingt List eindelijk met de volle begeleiding van het orkest. Het tragische is natuurlijk dat Shaffy zonder List kan, maar omgekeerd is dat onmogelijk. Dan resteert een te warme, kale klomp. Een uitzonderlijk kil idee.

Het orkest staat onder leiding van Bert Paige, een naam die ook bij Boudewijn de Groot voorbij komt. De enorme zwierigheid valt op, die ook 'Prikkebeen' zo kenmerkt. Natuurlijk is dit nummer bombastisch, maar dat onderstreept de absolute arrogantie van Shaffy en de breekbaarheid van List op perfecte wijze.

List zingt zoals men in Nederland moest zingen in het Nederlands in de jaren 60. Overdreven articulerend en eigenlijk past dat niet bij dit nummer. Zo was het en het klinkt zoals het werd opgenomen. Ik kan er hier mee leven, in tegenstelling tot veel andere Nederlandstalige hits uit die tijd. Te overdreven voor mijn moderne oren. Hier past het. Zo simpel kunnen dingen zijn.

Wat ik niet wist, is dat het nummer al uit 1968 stamt en staat op de gelijknamige LP die Liesbeth List in dat jaar uitbracht. In de herfst van 1969, ik dacht iets eerder. had iemand het briljante idee om het nummer op single uit te brengen. Dat resulteerde in een #3 positie in de Top 40 en 14 weken notering in totaal. In de top 2000 staat het nummer, volkomen terecht, altijd heel hoog.

Er zijn veel goede Nederlandstalige nummers uitgebracht, maar deze spant wellicht de kroon. In 'Pastorale' zit zoveel. Pathos met een nagenoeg perfect arrangement. Ook 51 jaar later ben ik nog steeds onder de indruk en niet een klein beetje. 'Pastorale' is een van de mooiste muzikale geschenken die ik in ontvangst heb mogen nemen in mijn leven. Wat een nummer!

Wo.

Luister naar onze Spotify Playlist en ontdek waar we over schrijven:

https://open.spotify.com/user/glazu53/playlist/6R9FgPd2btrMuMaIrYeCh6?si=KI6LzLaAS5K-wsez5oSO2g

Geen opmerkingen:

Een reactie posten