Interview met Jan Stroomer van The Stream, deel 2

Interview: Wout de Natris

© WoNo Magazine 2021

 

Tussen kerst en nieuwjaar sprak Wout uitgebreid met Jan Stroomer van de Leidse band The Stream. Er viel veel te bespreken. Teveel om in een keer te kunnen weergeven. Voor wie het eerste deel nog niet heeft gelezen, dat kan hier alsnog: http://wonomagazine.blogspot.com/2021/01/interview-met-jan-stroomer-van-stream.html

In deel 1 stopten we min of meer bij de toch ietwat trieste conclusie "dat goede muziek niet uit zichzelf wordt ontdekt", met daarbij de nuancering dat dat eigenlijk voor alle produkten geldt.

In dit tweede deel kijken we naar de oorsprong van The Stream. Wat is er gebeurd in de jaren voor de eerste plaat en welke ontwikkelingen volgden daarop? Op dit moment immers is The Stream een, bij tijden vrij groot gezelschap, dat de muziek en ideeën van Jan Stroomer helpt vertalen en verwezelijken naar plaat en podium. Er volgt er nog één deel over de toekomst.

Hoe ben je als muzikant begonnen?

"Ik ben zelf begonnen". Dat was in een tijd dat Jan als inval-leerkracht natuurkunde werkte en bijlessen gaf, terwijl zijn studie op een uiterst laag pitje stond. Tegelijkertijd lag er een stapel liedjes. "Die bleven maar liggen". Tegelijkertijd merkte hij dat die eruit moesten om nieuwe inspiratie op te kunnen doen. Eind jaren 10 besloot hij om een eigen studio in te richten en de coverbandjes waarin hij speelde en een leuke boterham mee verdiende, achter zich te laten. Met de verdiende centen van het coveren in bands en solo op bijeenkomsten en in bars, werd de studio een realiteit. In de studio speelde hij het album in, met waar nodig hulp van bevriende muzikanten. Pas met het verschijnen van het album 'Tracks' in 2010, is er een liveband bij gezocht. "Mijn idee daarbij was dat we een echt bandje zouden worden, zoals Queen, Elton John of Billy Joel, de zingende pianist met zijn begeleidingsband. met koortjes en al". Er volgden (radio)optredens, maar ook beginnende stress binnen de band. Smaken liepen uiteen, maar ook verwachtingen. Andere leden verwachtten ook input te kunnen leveren. Er volgde nog een EP, 'Full House', met een livekant, waarop de bandleden een eigen rol hadden.

Inmiddels was er nieuw materiaal en daar had Jan zijn eigen ideeën over. "Ik ga het zelf opnemen, laagje voor laagje", besloot hij. Al luisterend concludeer ik dat hij een duidelijke keuze had gemaakt, voor zichzelf. De band speelde live nog wel, maar na een optreden in Paradiso (wat, lijkt mij, een hoogtepunt is) hield het op. De verwachtingen matchten niet langer. De plaat is nog wel samen afgemaakt, maar bij de release van 'Art Nouveau' speelde de band een bijrol. De nieuwe band was zoals The Stream nu nog optreedt: keyboards, bas, drums en drie zangeressen. Daarmee was The Stream zoals wij die nu kennen een feit.

Jan benadrukt wel, dat de oude band op goede voet uit elkaar ging. "Het was de juiste keuze". Daarna ging het snel. Het schrijven van songs ging sneller. Er kwam een veel productievere en creatievere flow uit mij na 'Art Nouveau'".

"Is 'Art Nouveau' dan ook een symbolische titel voor je"?

"Ja. Op twee manieren. Het nieuwe dat er in ligt, maar ook na drie jaar duwen en trekken zei ik dit is wie ik ben als songschrijver. Het is natuurlijk geen nieuwe kunst, maar wel voor mij persoonlijk. Ik had het ook renaissance kunnen noemen".

Als volgende wordt gekeken naar de bandsamenstelling. Er zijn niet veel bands zonder gitarist. The Stream is er een. "Was dat een bewuste keuze"?

"Ja, want het geeft mij meer ruimte op de piano. Ik ben ook de producent van de muziek. Ik zit aan de knoppen. In jaren 70 platen staat de piano altijd zachter, tenzij er even iets bijzonders gebeurt. Ik vind dat moeilijk, omdat bij mijn muziek de piano leidend is en de gitaar niet. Die moet alleen hoorbaar zijn als er iets bijzonders gebeurt. Live is het al helemaal een probleem, want de gitaar blaast een akoestische piano altijd weg. Ik kwam tot de conclusie dat ik de gitaar niet nodig had". Meer beschouwend, stelt Jan vast dat wie stelt in een (pop)rock band te zitten, verwachtingen tegen komt, waaraan The Stream niet voldoet. Men verwacht een gitaar in een (pop)rock band. Als interviewer/muziekliefhebber kan ik dat niet ontkennen., geef ik aan. "Dit kan tegen je werken", zegt Jan.

Dit is echter maar een deel van het verhaal en iedereen die The Stream (live) heeft gehoord weet dit, ook al is het onbewust, al. Met de komst van drie zangeressen wordt het harmonische deel van de band enorm opgevuld. "Een gitaar zit dat in de weg. Ik gebruik het achtergrond koor ook als een instrument".

Dat alles gezegd hebbende, viel er in 2020 voor het eerst sinds jaren weer een gitaar(solo) in de muziek van The Stream te horen. Maar men keek dan ook terug op de hele carrière tot nu toe. "Er ligt nog een bonustrack in het verschiet van de 'MMXV' sessie genaamd 'Anymore'". Het is dan ook niet principieel, zo gaf Jan aan, "want in de toekomst zou het best kunnen dat er een gitaarstuk opduikt als het zo zou uitkomen. Wel altijd als een gast muzikant, de basisband staat nu wel vast".

Sprekend over het achtergrondkoor. Heb je altijd al in je hoofd zitten wat er moet gebeuren of groeit dit als je met zijn vieren samen gaat zingen?

"Als ik schrijf, dan weet ik altijd wel waar ik een koortje wil hebben, of dat het een vraag en antwoord iets wordt. Zelf ben ik vaak de verteller, dat vind ik een prettige rol om aan te nemen. De dames geven dan antoord of commentaar. Dat zijn de rollen, die staan wel vast. De koortjes zelf is in eerste instantie de prettige samenwerking met Esmé Gabeler. Samen werken we lagen uit, die we opnemen. Vaak werkt dat goed, maar de laatste paar procenten die vallen pas met zijn vieren op zijn plaats".

Ik geef aan dat dit hoorbaar is. Het is echt genieten om de verschillende lagen in de samenzang te horen. Jan antwoordt dat hij dit zelf ook vindt. "Daarom staan er op 'Sweet Sally, Sad Departure' passages waar de dames alleen zingen over de piano heen".

Jij schrijft alles, bent duidelijk de bandleider. Zijn er ook voorbeelden dat de input van de muzikanten een song wezenlijk hebben veranderd?

"Ik denk dat circa 90% is uitgearrangeerd en vast staat, maar er is altijd ruimte voor input en spontaniteit. Een goed voorbeeld is de stilte in 'Messed Up' op 'Sweet Sally, Sad Departure'. Dat gebeurde per ongeluk door drummer Koen tijdens de repetitie even stilviel en dat was precies wat het liedje nodig had om het interessant te maken. Waar ook een duidelijk input en invloed is, is de sound en stijl die ze plakken op de nummers. Dat wat nummers voor hen eigen maakt. Dat is hun stempel op de sound".

Als volgende zet ik een paar namen naast elkaar en reageer er maar op.

Paul McCartney en Billy Joel.

"Oh, Billy Joel. Deze is te makkelijk.

Randy Newman en Billy Joel

"Die is moeilijker, maar dan ga ik toch voor Billy Joel. Ik vind de manier waarop hij popmuziek en klassieke achtergrond verbindt heel goed en hij is virtuozer. Newman is een fantastische arrangeur en schrijft goede liedjes. McCartney is live geweldig en een Beatle, dat zegt genoeg, maar Billy Joel is een voorbeeld. Zoals hij het doet, wil ik het ook. Hij is een zingende pianist met een pop/rock band om zich heen. Het is zo jammer dat hij niets meer heeft uitgebracht. 'River Of Dreams' was mijn eerste plaat en zijn laatste. Dat is heel lang geleden inmiddels".

Elton John en Tori Amos

"Dan ga ik voor Tori Amos. Elton John's vroege albums zijn prachtig, maar daarna heb ik er meer moeite mee. Hij neigt naar gezapig, terwijl rock en roll periode in de jaren 70 heel goed. Tori Amos is de jaren 90 vernieuwing ten top. Zij herkauwt niet, is geen retro. The Stream wordt vaak een retro act genoemd. Dat zijn wij niet, in mijn ogen, wij proberen heel veel versschillende stijlen uit".

"Zoals op 'A Night At The Opera', bijvoorbeeld", breng ik in. "Dat is ook een album waar van alles wordt uitgeprobeerd, met muziek uit de tijd van mijn ouders en misschien wel grootouders waarin ik in eind 1975 werd blootgesteld".

"Voor mij was Queen een eye opener. Door Queen kan ik heel veel verschillende dingen doen, op zoek naar verschillende dingen die samen een eenheid vormen. Voor mij is dat een heel logische stap. Door Queen dacht ik dat dat de standaard was en niet de uitzondering. Bij Tori Amos ontdekte een nieuwe manier van vrijheid, van geluiden. Men was digitaal piano gaan spelen. Zelfs Elton John. Men wist niet meer hoe een echte piano klinkt, alleen nog de Yamaha sample van een piano. Door Tori Amos veranderde dat weer. Zij speelde een echte vleugel op Lowlands terwijl er gecrowdsurft werd op haar muziek".

Tot zover deel 2.

Wout de Natris

Je kunt de muziek van The Stream hier luisteren en bestellen:

https://thestream.bandcamp.com/

 

of luister naar onze Spotify Playlist om uit te vinden waar we over schrijven:

https://open.spotify.com/user/glazu53/playlist/6R9FgPd2btrMuMaIrYeCh6?si=KI6LzLaAS5K-wsez5oSO2g