Interview met Jan Stroomer van The Stream, deel 1

Interview: Wout de Natris

© WoNo Magazine 2021

Tussen kerst en oud en nieuw vond een ontspannen gesprek plaats over muziek maken, muziek spelen en muziek luisteren. Een gesprek dat makkelijk nog een paar uur langer had kunnen duren en dan nog waren Jan en Wout niet uitgesproken geweest. Hier volgt het eerste deel van een weergave van het gesprek.

Zelden heb ik geconverseerd met iemand die in zulke mooi afgeronde zinnen spreekt, met weinig haperingen en een heel prettige stem om naar te luisteren. Alleen daarom al is het plezierig met Jan te praten.

Jan en ik kennen elkaar inmiddels ruim zes jaar. Dat begon met een solo optreden in Scheltema in 2014, op een bill met Mieke van Veen en als ik me goed herinner een cabaretier of goochelaar. Daarna spraken we elkaar tijdens een optreden van een allang niet meer bestaande, Leidse band in Gebr. de Nobel. Een muzikaal hoogtepunt was zeker de presentatie van 'Sweet Sally, Sad Departure in 2018, weer in Scheltema, gevolgd door een huiskamerconcert van Jan en twee van de drie zangeressen van The Stream in 2019.

In 2020 bestond The Stream tien jaar en dit zou gevierd worden met iedere maand een release van een oud nummer gestoken in een nieuw jasje, met daar omheen allerlei optredens op mooie plaatsen en in verschillende settingen. Het eerste is volkomen gelukt en beluisterbaar op verschillende digitale platformen, het tweede plan werd steeds lastiger uit te voeren en raakte steeds verder uit het zicht door de Corona pandemie. Net als voor veel andere artiesten (en vele andere mensen natuurlijk) moesten plannen worden bijgesteld. En 2021 begint zo mogelijk nog donkerder. Tijd om daarom met het interview te beginnen.

Muziek "thuis"

Natuurlijk begonnen we met terug te kijken op het feestjaar, maar daar wil ik hier niet mee beginnen. Eerst gaan we terug in de tijd, naar huize Stroomer, het ouderlijk huis. Ik vroeg naar vroege muzikale herinneringen en wellicht invloeden. Zoals vrijwel ieder kind hoorde hij wat er thuis werd opgezet. Dit was klassieke muziek, altijd. Bach, Mozart. "Als ik een clavecimbel hoor, ben ik direct thuis, bij mijn ouders. Mijn wens was ook clavecimbel te gaan spelen". Hij had les in Katwijk bij een organist, die ook een spinet in huis had. Daar heeft hij een nummer op leren spelen, dat al snel iedere clavecimbelbouwer in Nederland kon horen op een festival waar hij met zijn vader naar toe ging. "Ik moet sowieso op iedere piano die ik zie even spelen. Ieder instrument is anders en heeft zijn eigen klank". Langs deze weg ontdekte Jan Scarlatti en leerde een paar sonates van hem spelen en zo werden vader en zoon Stroomer fan van Scarlatti.

Rond zijn 11e of 12e ontdekte hij popmuziek. Dat betekende voor Nederland in het algemeen zo ongeveer de doorbraak van grunge en Guns 'N' Roses. Jan ontdekte The Beatles, 'I Feel Fine', een plaatje dat zijn moeder nog had van vroeger. Met een tweedehands pick up en een cassetterecorder werd de collectie langzaam uitgebreid. Zo ontdekte hij Queen en ging er een wereld voor hem open, inclusief een clavecimbel in hun vroege werk. "Zie je, het kan zelfs in de popmuziek". Daarna ontdekte hij Tori Amos, maar las veel later in een interview dat Amos ten tijde van haar derde album met de sonates van Scarlatti bezig was. En toen viel alles soort van op zijn plaats voor hem: "ja, nu snap ik het". Dat was ongeveer vijf jaar geleden. "De popmusici waar ik veel mee heb, hebben eenzelfde soort ontwikkeling doorgemaakt als ik en net als ik zijn zij in de popmuziek verder gegaan, maar kijken regelmatig of zij iets kunnen lenen uit de klassieke muziek, want er is genoeg te vinden daar". Het grappige is dat ook thuis het niet bij klassiek gebleven is. "Ik kwam bijvoorbeeld met Paul Simon thuis, terwijl mijn vader thuis kwam met een cd uit het Central Park waarop Paul Simon met een Zuid-Afrikaanse band muziek maakt. We vragen aan elkaar wat we hier van vinden. Zo vinden we elkaar toch met zekere regelmaat".

Mannelijke en vrouwelijke invloeden

"Als ik naar je muziek luister heb ik het idee dat mannen meer een inspiratiebron voor je zijn dan vrouwen. Klopt dat?" We worden het erover eens dat dat meer te maken kan hebben met de lage bromstem van Jan, dan iets anders. In zijn pianospel zit wel degelijk de invloed van Tori Amos. Hij geeft ook aan een enorme fan te zijn van Regina Spector. "Een aantal pianospelende vrouwen heb ik heel hoog zitten. Maar in interviews heeft het weinig zin om aan te geven, omdat waarschijnlijk niemand die invoeld er in terug zal horen". Terugkijkend op mijn vraag, erken ik dat dit ook meer aan mij ligt. Ik ben degene die de muziek van de vrouwen die hem hebben beïnvloed niet ken danwel waardeer. Uiteindelijk ben ik de gitarist en hij de pianist, een onderwerp waar we later op terug zullen komen. Toch vinden we elkaar weer in het feit dat we beiden mannen "makkelijker" vinden om naar te luisteren dan vrouwen. Daar staat tegenover dat ik 2020 echt een vrouwenjaar vind en heel veel vrouwen of bands geleid door vrouwen heb ontdekt die ik enorm goed vind. Jan geeft aan dat er in de popmuziek al een paar jaar een beweging is om tot een eerlijkere verdeling te komen. "Uiteindelijk zal de beste altijd boven komen, maar een eerlijkere verdeling is goed".

Photo, Wo: 16-11-2014

Sociale Media en Marketing

Merk je dat de sociale media, You Tube, Spotify, etc., het makkelijker heeft gemaakt voor artiesten en het gelijkwaardiger is geworden tussen artiesten en industrie of is het een fabel?

"Ik heb zelf de periode niet meegemaakt dat de enige manier om muziek uit te brengen was om dat via een platenmaatschappij te doen. In de afgelopen tien jaar heb ik gemerkt dat sociale media telkens meer een verdienmodel is geworden. Iedere keer als ik een manier gevonden had om mijn publiek makkelijk te bereiken, was dat een jaar later al niet meer mogelijk". Tenzij er betaald wordt natuurlijk en hoeveel kan een band uitgeven aan marketing ten opzichte van het maken en spelen van muziek? Dat is telkens een afweging die moet worden gemaakt. "Tegenwoordig moet ik betalen om een release bekend te maken aan mijn 1000 Facebookvrienden. Berichten werden een aantal jaar geleden makkelijk 1000 tot 5000 keer gelezen. Nu alleen als ik daarvoor betaal. Mijn ervaring is dat het steeds moeilijker wordt en er zijn steeds meer muzikanten, vooral door muziekopleidingen in Nederland. Wij zijn klanten geworden van sociale media en niet meer de aanbieder van een muzikaal product. De opbrengsten van streamen zijn doorgaans lager dan de advertentiekosten voor een nieuwe song. Daarvoor moet je optreden". "Maar dat is toch een trieste conclusie?" "Ja, maar ik weet niet hoe het anders zou kunnen. We kunnen als muzikant niet meer anders. Daarna moet iemand anders het doen en die is er niet. Zou het nog zonder kunnen, heb ik me afgevraagd? Het antwoord is nee, dat is commerciële zelfmoord. Het is maken van een afweging: Wat wil ik bereiken en wat kost het me?

Wordt vervolgd in deel 2.

De muziek van The Stream kun je hier beluisteren en bestellen:

https://thestream.bandcamp.com/album/sweet-sally-sad-departure

of luister naar onze Spotify Playlist om uit te vinden waar we over schrijven:

https://open.spotify.com/user/glazu53/playlist/6R9FgPd2btrMuMaIrYeCh6?si=KI6LzLaAS5K-wsez5oSO2g