Agadez. Etran de L'Aïr

Mdou Moctar zette de Afrikaanse “woestijnblues” vorig jaar weer stevig op de kaart en geeft het stokje door aan zijn landgenoten Etran de L'Aïr, die met Agadez een opwindend en bezwerend album hebben gemaakt.

Etran de L'Aïr uit Agadez in Niger speelde 25 jaar op bruiloften en partijen, maar trok twee jaar geleden de aandacht met een veelbelovend debuutalbum, dat helaas wel wat te lijden had onder de matige geluidskwaliteit. Het deze week verschenen Agadez klinkt gelukkig veel beter en maakt de belofte van het debuut meer dan waar. Etran de L'Aïr maakt typische woestijnblues, maar waar de gitaren in het genre wel eens naar de achtergrond verdwijnen, staan ze bij de band uit Niger weer volledig in de spotlights. Het levert een opwindend album op dat stevig bezweert en hypnotiseert en dat laat horen dat de Afrikaanse woestijnblues weer springlevend is.

De Afrikaanse “woestijnblues” leek de afgelopen jaren wat uit beeld te verdwijnen, maar vorig jaar was er Afrique Victime van de uit Niger afkomstige muzikant Mdou Moctar, die met zijn album terecht in menig jaarlijstje opdook. 2022 is voor het genre prachtig begonnen met Aboogi van het uit Algerije afkomstige Imarhan, dat deze week gezelschap krijgt van Etran de L'Aïr, dat met Agadez haar tweede album aflevert. 

Het eerste album van de band, die op dat moment de kost verdiende als bandje voor bruiloften en partijen, verscheen oorspronkelijk in 2018, maar kreeg in 2020 opeens veel aandacht. Het Amerikaanse tijdschrift The New Yorker koos het album in 2020 zelfs als album van het jaar, maar in Nederland deed het debuut van Etran de L'Aïr niet zo veel. 

No. 1 was op zich een bijzonder album, met zeven lange en bezwerende tracks, maar het met een eenvoudige mobiele telefoon opgenomen album klonk echt voor geen meter, wat mijn luisterplezier stevig beperkte. Deze week is het tweede album van de band uit Niger verschenen en Agadez klinkt niet alleen veel beter, maar maakt ook de belofte van het toch wat obscure debuutalbum volledig waar. 

Agadez is een stad in het noorden van Niger en ligt in de Sahara. Het is een eeuwenoude handelsstad in de woestijn, maar het is ook de stad die momenteel de hoofdstad van de woestijnblues wordt genoemd. In deze stad timmert Etran de L'Aïr al zo’n 25 jaar aan de weg in het bruiloftencircuit en al die ervaring hoor je op het tweede album van de band. 

Bij bands voor bruiloften en partijen denk ik vooral aan bands die zouteloze covers spelen en op een gegeven moment de vogeltjesdans inzetten, maar in Niger gaat het er heel wat opwindender aan toe. Etran de L'Aïr laat op Agadez horen dat het mee kan met de smaakmakers binnen de woestijnblues. De muziek van de band uit Niger bevat alle ingrediënten die de woestijnblues zo’n aantrekkelijk genre maken, maar waar de invloed van de gitaren de afgelopen twee decennia wat kleiner leek te worden, staan deze gitaren centraal in de muziek van Etran de L'Aïr. 

Vergeleken met het debuutalbum zijn de songs wat korter en hierdoor ook toegankelijker geworden, maar de muziek van de band uit Niger heeft nog altijd een hoge bezweringsfactor. De band heeft een buitengewoon swingend spelende ritmesectie, maar het zijn de gitaren die de meeste aandacht trekken. Net als bijvoorbeeld Tinariwen in haar jongere jaren hoor je volop invloeden uit de bluesmuziek, waar Etran de L'Aïr vervolgens een geheel eigen draai aan geeft. 

De gitarist van de band soleert er stevig op los, terwijl de rest van de band de geoliede machine laat draaien. Ook de zang op Agadez sluit aan bij de zang die we inmiddels kennen in het genre, maar de gitaren staan in de meeste songs op de eerste plek. Het levert een bezwerende of zelfs hypnotiserende luistertrip op en dit keer klinkt het gelukkig fantastisch, waardoor de muziek van de band niet uit een blikken doosje lijkt te komen, maar je 40 minuten lang eregast bent op een broeierige bruiloft in de woestijn. 

Alle credits voor The New Yorker, dat de kwaliteit van de band twee jaar geleden al op de juiste waarde wist te schatten, maar op het geweldige Agadez hoor je pas echt hoe goed Etran de L'Aïr is. Grote kans dat dit album het ereplekje van Mdou Moctar gaat overnemen dit jaar.

Erwin Zijleman