Fiona
Apple keert na een afwezigheid van acht jaar terug met een album dat
weinig houvast biedt en ruim 50 minuten lang experimenteert, verbaast,
intrigeert en betovert.
Ik
koester de vier vorige albums van Fiona Apple en was daarom heel
nieuwsgierig naar album nummer vijf. Het is een album dat hier en daar
direct is onthaald met superlatieven, maar na een dag luisteren ben ik
nog altijd druk bezig met het ontrafelen van alle geheimen van Fetch The
Bolt Cutters. Fiona Apple maakt het je op haar nieuwe album vaak niet
makkelijk, maar blijft je maar bij de strot grijpen met songs van een
intensiteit om bang van te worden. Ik had geen makkelijk album verwacht
van Fiona Apple, maar Fetch The Bolt Cutters blijft me maar verbazen …..
en betoveren. Een even krankzinnig als wonderschoon album.
Op
1 april verscheen op het Internet een halve minuut durende video met
een filmpje van een op het strand rennende hond. In het filmpje was
alleen wat vage percussie te horen, waarna het nieuwe Fiona Apple album
Fetch The Bolt Cutters werd aangekondigd voor 17 april. Het had zomaar
een 1 april grap kunnen zijn, want een nieuw album van Fiona Apple werd
al vele malen eerder aangekondigd, maar verscheen steeds niet.
Ik
heb Fiona Apple heel hoog zitten en keek daarom op de dag van de
release vol verwachting op Spotify om daar inderdaad een gloednieuw
album van de Amerikaanse singer-songwriter aan te treffen. Het eerste
album van Fiona Apple in acht jaar tijd.
Een
paar uur na de release kwam het altijd kritische Pitchfork al met een
recensie op de proppen en werd het vijfde album van Fiona Apple niet
alleen onthaald met het perfecte rapportcijfer 10, maar ook omschreven
als “an unyielding masterpiece” en met de woorden “no music has ever
sounded quite like it”. The Guardian deed er een paar uur later nog een
schepje bovenop en omschreef het album als “a glorious eruption”. Het
zijn wat mij betreft omschrijvingen die ook opgaan voor de vier vorige
albums van Fiona Apple, want Tidal uit 1999, When The Pawn… uit 1999,
Extraordinary Machine uit 2005 en The Idler Wheel… uit 2012 reken ik tot
mijn favoriete albums aller tijden.
De
muziek van Fiona Apple is sinds haar debuut steeds wat minder
toegankelijk geworden en die lijn trekt de singer-songwriter uit New
York stevig door op haar nieuwe album. Fetch The Bolt Cutters opent met
de percussie uit de video waarmee het album werd aangekondigd, maar
wanneer de piano opduikt klinkt het album direct als een Fiona Apple
album. Het
pianospel is donker en dreigend en heeft een voorkeur voor lage tonen,
terwijl de stem van Fiona Apple uit duizenden herkenbaar is, al zingt ze
wel wat rauwer en onvaster dan we van haar gewend zijn en klinkt haar
pianospel net wat frivoler.
Dat
Fiona Apple het ons met haar nieuwe album niet makkelijk gaat maken
hoor je wanneer de song aan het einde steeds verder ontspoort en
uiteindelijk ontaardt in totale gekte. Pitchfork refereert in haar
recensie aan het werk van Yoko Ono en hoewel ik het geen pre vind herken
ik het wel. Gelukkig
heeft Fetch The Bolt Cutters niet al teveel Yoko Ono momenten, wat niet
betekent dat het makkelijk album is, integendeel. Fiona Apple zoekt op
haar nieuwe album nog wat meer de grenzen op en wisselt de typische
Fiona Apple passages op met veel wilder experiment, met vaak een
hoofdrol voor eigenzinnige percussie.
Net
als voorganger The Idler Wheel… is Fetch The Bolt Cutters een album dat
flink wat luisterbeurten nodig zal hebben om alle geheimen prijs te
geven en ook na een hele dag luisteren hoor ik nog nieuwe dingen op het
album. Fiona Apple maakte in haar thuisstudio in Venice Beach muziek met
potten en pannen, voegt dierengeluiden toe, draagt haar teksten af en
toe bijna voor en probeert geen moment te voldoen aan de conventies van
de toegankelijke popsong, want ook ruwe schetsen hebben hun weg gevonden
naar het album. Aan de andere kant kan de Amerikaanse muzikante ook
verrassend soulvol, bluesy of jazzy en opeens weer heel toegankelijk
klinken.
Het
experiment op het album zal bij menigeen stevig tegen de haren in
strijken, maar als liefhebber van de albums van Fiona Apple ben ik wel
wat gewend. Fetch The Bolt Cutters is een album om in eerste instantie
met open mond naar te luisteren, maar hoe vaker je naar het album
luistert, hoe meer er op zijn plek valt. Makkelijk wordt het bijna
nooit, maar Fiona Apple maakt langzaam maar zeker steeds meer indruk met
muziek van een enorme intensiteit en een drang tot experimenteren, die
naarmate het album vordert steeds verder verwijderd raakt van de muziek
die we van Fiona Apple kennen.
Het
is op een of andere manier nog altijd 100% Fiona Apple, maar wel een
andere Fiona Apple dan op haar vorige vier albums, die overigens ook van
elkaar verschillen. Bij vlagen is het wonderschoon, het volgende moment
ben je alle houvast kwijt, maar je blijft luisteren tot de speelduur
van 51 minuten er op zit. Vervolgens herinner je alleen al het moois op
het album en er komt steeds meer moois bij.
De
perfecte 10 durf ik er nog lang niet aan te geven. Muziek die in niets
lijkt op andere muziek vind ik het ook niet. Fetch The Bolt Cutters is
een adembenemende roller coaster ride zonder veiligheidsbeugel. Het is
een album dat je heen en weer slingert zoals alleen Fiona Apple dat kan
en stoppen met luisteren is geen optie. De balans maak ik aan het eind
van het jaar wel op, maar dat de singer-songwriter uit New York een van
de meest fascinerende albums van het moment heeft gemaakt lijkt me haast
wel zeker.
Erwin Zijleman
Je kunt Fetch The Bolt Cutters hier kopen:
https://fionaapple.bandcamp.com/track/fetch-the-bolt-cutters
of luister naar onze Spotify Playlist om uit te vinden waar we over schrijven:
https://open.spotify.com/user/glazu53/playlist/6R9FgPd2btrMuMaIrYeCh6?si=KI6LzLaAS5K-wsez5oSO2g
No comments:
Post a Comment